Dagelijkse labels: De kracht van oordeel en de weg naar vrijheid

Het idee van labels en oordeel speelt een centrale rol in hoe wij de werkelijkheid ervaren en hoe we onszelf en anderen in die werkelijkheid plaatsen. Labels beïnvloeden ons dagelijks leven door ons voortdurend te confronteren met bepalingen en normen die we aan onszelf en de wereld toekennen. Dit oordeel komt voort uit ons ego, dat zich vaak definieert door wat het wel of niet is, wat het wel of niet kan, wat wel of niet goed is, en wat wel of niet als waarheid wordt aangenomen. Deze continue beoordeelde interpretatie van onze ervaring creëert een wereld van verdeeldheid en beperking. Het is vanuit deze dualiteit dat de gnostieke en spirituele leringen ons uitnodigen om voorbij het oordeel te kijken, naar een diepe ervaring van eenheid en liefde.

Oordeel en de structuur van het ego

In de gnostiek wordt het ego vaak gezien als de basis van de scheiding tussen ons ware Zelf en de werkelijkheid. Het ego is in wezen een construct van oordelen, overtuigingen, en verhalen die ons proberen te identificeren met een 'bepaald' zelfbeeld. Dit beeld wordt gevormd door alles wat we onszelf toeschrijven – van onze talenten, onze tekortkomingen, tot de manier waarop wij anderen en ons zien. Dit proces van identificatie met labels is fundamenteel in hoe we deze reis (het leven) ervaren.

Het oordeel komt voort uit de veronderstelling dat we gescheiden zijn van de rest van het universum en dus van anderen. In plaats van te handelen vanuit een diepere eenheid, handelen we vanuit een ‘vals zelf’, dat is opgegroeid uit de ideeën van goed en slecht, winst en verlies, meer en minder. Dit valse zelf creëert een werkelijkheid van dualisme waarin we altijd iets missen of altijd proberen iets te bereiken om onszelf te completeren.

In de esoterische en gnostieke traditie wordt deze dualiteit gezien als de oorzaak van lijden, omdat we voortdurend vastzitten in deze tegenstellingen. Wat we echter niet vaak realiseren, is dat deze scheidingen zelf onwerkelijk zijn. In plaats van onszelf te identificeren met de dualiteit van het ego, worden we uitgenodigd om onszelf te herinneren aan onze ware natuur, die een eenheid is met het goddelijke en het universum.

Het transcenderen van het oordeel: Johannes 5:22 en de goddelijke eenheid

In het Evangelie van Johannes wordt het idee van oordeel in een bijzondere context geplaatst. Johannes 5:22 zegt: Want de Vader oordeelt niemand, maar heeft het oordeel geheel aan de Zoon gegeven. Dit vers spreekt van een dieper spiritueel principe waarin het oordeel niet in handen ligt van een scheidend, egoïstisch oordeel, maar van de Zoon, die in de mystieke traditie vaak wordt geïnterpreteerd als een symbool voor het goddelijke in ons, het Christusbewustzijn, dat boven de menselijke dualiteiten staat.

Deze vers heeft een diepe gnostieke betekenis wanneer we het in de context van de Zelf begrijpen. Het Zoon-bewustzijn wordt in de esoterische traditie vaak gezien als de hogere Zelf, dat geen oordeel uitspreekt op de manier zoals het ego dat doet, maar in plaats daarvan alles omarmt in een staat van absolute liefde en universele eenheid. In plaats van te oordelen, herkent de Zoon de goddelijkheid in alles en iedereen, voorbij de oordelen van het ego, en roept ons uit om dezelfde houding van niet-oordelen te omarmen.

Het idee dat de Vader geen oordeel velt, maar het aan de Zoon heeft gegeven, kan worden begrepen als een uitnodiging om onszelf te verbinden met ons hogere bewustzijn, een bewustzijn dat niet gebonden is aan de illusies van het ego of de verdelende natuur van oordelen. Dit verwijst naar de roep om voorbij de beperkingen van de menselijke geest te kijken, naar een hogere waarheid die het onderscheid tussen subject en object, (labels), opheft in een ervaring van volledige eenheid.

Gnostieke esoterische visie op oordeel

In de gnostieke traditie wordt oordeel gezien als een hulpmiddel van de valse zelf, oftewel de Demiurg – een entiteit die verantwoordelijk is voor het creëren van de illusie van de materialistische wereld. De Demiurg creëert een werkelijkheid die gefragmenteerd is, waarin we voortdurend onze identiteit afstemmen op uiterlijke omstandigheden en sociale normen. Dit creëert een wereld die is gescheiden door oordelen over wat goed is en wat slecht is, wat licht is en wat duister is, wat juist is en wat verkeerd is.

De gnostici geloven echter dat het echte pad naar verlichting niet ligt in het vasthouden aan deze dualistische ideeën, maar in het transcenderen van deze oordelen en het herkennen van de innerlijke goddelijke essentie. Het doel van de gnostische zoektocht is om het valse zelf (de Demiurg - noem het gerust ego) te doorzien en te ontwaken naar het waarheidsbewustzijn, dat niet oordeelt, maar alle dingen in hun ware vorm ziet. Dit houdt in dat we de wereld van binnenuit zien zoals het werkelijk is – als een geheel, als een eenheid van het goddelijke.

Het heersen in liefde en de afwezigheid van oordeel

Het gnostieke en spirituele pad leidt ons naar een plek waar oordeel geen rol meer speelt. In plaats van te heersen vanuit oordeel en dus een gevoel van verdeeldheid, heersen we in liefde en waarheid, door simpelweg onze eigen goddelijke natuur te herkennen. Deze heerschappij is geen machtsstructuur, maar een diepe innerlijke vrede en harmonie, waarin we niet meer proberen te definiëren wat goed of slecht is, maar in plaats daarvan de waarheid (eenheid) erkennen die zich bevindt in alles en iedereen.

De spirituele leringen van de mystieke tradities, zoals die van de gnostici en de vroegere christelijke mystici, laten ons zien dat ware heerschappij voortkomt uit de erkenning van de ene, onvoorwaardelijke liefde die ten grondslag ligt aan alles. Dit is het koninkrijk van binnen, zoals Jezus in de evangeliën zegt; het Koninkrijk van God is binnenin jullie (Lucas 17:21). Wanneer we deze waarheid erkennen, heersen we niet door oordeel, maar vanuit het pure zijn van liefde en eenheid - in onschuld als kinderen van God, als broeders en zusters van elkaar.

Het doel van spirituele transformatie

Het doel van deze transformatie is om de illusie van gescheidenheid en oordeel af te werpen, en te leven vanuit de eenheid van het goddelijke bewustzijn. Dit is de ware betekenis van het "Koninkrijk van God", een staat van bewustzijn waarin we onszelf niet meer identificeren met de labels die het ego ons oplegt, maar met het onbewolkte, onvoorwaardelijke licht van het hogere Zelf. Alleen dan kunnen we werkelijk in vrede en in volledige verbondenheid met Zelf en de wereld om ons heen heersen.

Door voorbij het oordeel te kijken, herontdekken we onze ware natuur – een natuur die de goddelijke bron van liefde weerspiegelt, en die zich uitstrekt naar anderen zonder de beperkingen van de menselijke oordelen. Dit is het spirituele pad van bevrijding, waarin we onszelf en anderen zien in de zuiverheid van elkaars ware wezen.